ห้างนาเจ้า

-


    อาคารทรงแปดเหลี่ยม ที่เรียกขานกันติดปากมาตลอดคือ " ห้างเจ้า " สาเหตุที่เรียกว่าห้างเจ้าก็เพราะว่า อาคารหลังนี้ถูกกำหนดสร้างขึ้น โดยเจ้าผู้ครองนครหริภุญชัย ( องค์สุดท้าย) คือ เจ้าจักรคำขจรศักดิ์ โดยริเริ่มก่อสร้างเมื่อปีพุทธศักราช 2472 โดยทีสล่าแก้ว คนบ้านท่านางลำพูน เป็นสล่าเก่าดังนั้นอาคารหลังนี้จึงมีอายุประมาณ 72 ปี อาคารแปดเหลี่ยมที่เรียกกันว่า ห้างเจ้า ตั้งอยู่บนเนื้อที่ทั้งหมดกินอาณาบริเวณเกือบ 500 ไร่

    โดย มีอาณาบริเวณทิศเหนือติดกับเขตบ้านหนองสี่แจ่ง อำเภอสารภี จังหวัดเชียงใหม่ ทิศใต้ติดกับถนนสายป่าเห็ว-ริมปิง ทิศตะวันตกติดเขตตำบลหนองช้างคืน มีพนังกลางเป็นเขตแนว ทิศตะวันออกติดเขตหลังวัดกอม่วง มีลำน้ำเหมืองลึกเป็นแนวกั้น โดยสร้างสะพานข้ามลำน้ำที่เรียกว่า " ขัวมุง " ( หลังคามุงด้วยสังกะสี ) ด้านหลังห้างเจ้าเป็นทุ่งนาสุดลูกตา มีหนองน้ำอุดมสมบูรณ์ไปด้วยพืชพันธุ์ธัญญาหาร ( ผักตบชวา ) และปลานานาชนิด โดยเฉพาะปลากระดี่ โดยเรียกกันว่า " หนองเจ้า " อยู่มุมตอนบน 





    ทิศตะวันตกเฉียงเหนือจรดเขตติดต่อกับบ้านหัว ฝาย ตำบลหนองช้างคืน มีลำน้ำเหมืองลึกเป็นสายน้ำหล่อเลี้ยง ดังนั้นในฤดูน้ำหลากปลาจะออกมาจากหนองเจ้าลงมาสู่เหมืองลึกเป็นฝูงใหญ่ ชาวบ้านได้จับปลาเป็นอาหารมาตลอดชั่วอายุคน ฟากด้านเหนือขึ้นไป จะมีหนองน้ำใหญ่ที่เรียกกันว่า " หนองหลวง " ที่มีความกว้างและลึกมากสมชื่อหนองหลวง มีพืชพันธ์ธัญญาหารและปลานานาชนิดอุดมสมบูรณ์มาก โดยมีลำน้ำเหมืองที่เรียกกันว่า " เหมืองเก้าศอก " เป็นสายน้ำหล่อเลี้ยง อาณาบริเวณที่กว้างใหญ่ไพศาลของห้างเจ้าตอนนั้นปลูกต้นไม้จามจุรี ( ต้นฉำฉา ) และต้นตาลแสดงเป็นอาณาเขต ทราบว่าจ้างคนปลูกต้นละ 1 สตางค์ บนพนังกั้นน้ำเหมืองเก้าศอกจรดบ้านหนองสี่แจ่ง ด้านตะตกปลูกบนสันเหมืองน้ำท่อลานเป็นแนวยาวตลอดจรดแนวบ้านหัวฝาย มีพนังกลางเป็นแนวกั้นน้ำ ส่วนบริเวณคุ้มเจ้ามีอาคารทรงแปดเหลี่ยมและอาคารหลังเล็กอีก 2 หลัง และมียุ้งข้าว ( หลองข้าว ) ใต้ถุนสูงอีก 1 หลังใหญ่ เป็นที่เก็บข้าวเวลาเจ้าหลวงออกมาผ่าข้าว ( แบ่งข้าว ) อยู่ในบริเวณเดียวกันและมีคูน้ำล้อมรอบมีต้นไม้ผล เช่น ชมพู่ ( จุมปูแดง ) สมัยนี้เรียกว่า ชมพู่มะเหมี่ยว ต้นมะม่วง ต้นงั้วหลวง




 


แหล่งที่มาของข้อมูล

ความคิดเห็น

แสดงความคิดเห็น

โพสต์ยอดนิยมจากบล็อกนี้

ดินแดนล้านนา เมืองเชียงใหม่

-
รูปภาพ
  ดินแดนล้านนา เมืองเชียงใหม่   ดินแดนล้านนา หมายถึง อาณาบริเวณที่ประกอบด้วยเมืองกลุ่มหนึ่งที่มีความสัมพันธ์กันทางเครือญาติหรือทางวัฒนธรรม ในอดีต รัฐโบราณไม่มีอาณาเขตชัดเจน แต่ในสมัยที่อาณาจักรล้านนาเจริญรุ่งเรือง เคยมีอิทธิพลแผ่ออกไปอย่างกว้างขวาง ไปถึงดินแดนเชียงรุ่ง สิบสองพันนา และรัฐชานตอนใต้ สำหรับดินแดนที่สำคัญของล้านนาอยู่ในภาคเหนือตอนบนของประเทศไทย ประกอบด้วยเมืองใหญ่น้อย แบ่งตามสภาพภูมิศาสตร์และประวัติศาสตร์ออกเป็นสองกลุ่มคือ กลุ่มเมืองล้านนาตะวันตก ซึ่งเป็นแกนสำคัญมี เชียงใหม่ ลำพูน ลำปาง เชียงราย พะเยา เมืองด้านล้านนาตะวันตกนี้มีความสัมพันธ์ ร่วมกันมาตั้งแต่สมัยราชวงศ์มังรายตอนต้น ส่วนกลุ่มล้านนาตะวันออก มีเมืองแพร่และเมืองน่าน ทั้งสองเมืองมีประวัติความเป็นมาคล้ายกันคือ ในสมัยแรกเริ่ม ต่างมีฐานะเป็นรัฐอิสระ มีราชวงศ์ของตนเอง มีความใกล้ชิดกับ อาณาจักรสุโขทัย และรัฐอาณาจักรล้านนา เพิ่งผนวกเอา ดินแดนแพร่และน่านได้ในสมัยพระเจ้าติโลกราชและอยู่ในอาณาจักรล้านนาได้ไม่นานนัก อาณาจักรล้านนาก็ล่มสลายลง ในสมัยพม่าปกครองก็ใช้วิธีแบ่งแยกเมืองต่าง ๆ ด้วยเหตุผลดังกล่าว การศึกษา...
อ่านเพิ่มเติม

บอกใจไว้รอเจ็บ แท้งก่อนเกิด หลังพับเก็บความคิดฝันเข้าแฟ้มไปแล้ว

-
รูปภาพ
ปี 2552      ขณะที่ "เขามาในฐานะอะไร" กำลังทำหน้าที่ของมันอย่างเคร่งครัด พี่โตก็โทรมาเป็นการด่วน อยากได้หมอลำให้คู่แฝดโอเอ       "เขียนหมอลำให้คู่แฝดหน่อย พี่กำลังเตรียมงานให้พวกเขา"     พี่บอก อีกทั้งยังย้ำมาว่า "สุดท้ายแค่อ้ายฮัก" ทำไกด์ลายให้นักร้องเสร็จเรียบร้อยแล้ว หากมีผ่านที่ประชุมอีกซักกลอนสองกลอนก็น่าจะดี นั่นคือความรู้สึกนึกคิดของผมขณะนั้น      ผมตั้งธงไปที่ลำทำนองกาฬสินธุ์ หลายคนเคยถามผมว่า ไม่เห็นเขียนลายอื่น อันที่จริง ผมเขียนได้ทุกสังวาสลำ แต่ถ้ามองในแง่ของธุรกิจ หรือสังคมทุนนิยม หมอลำทำนองกาฬสินธุ์ จุดขาย จุดเด่น มันมีมากกว่าหมอลำสังวาสอื่น      "บอกใจไว้รอเจ็บ" เป็นชื่อที่ผมได้มาทีหลัง ผมลงมือเขียนหมอลำกลอนนี้ โดยพุ่งเป้าไปที่คู่แฝดโอเอโดยเฉพาะ ยอมรับตามตรง หมอลำกลอนนี้ที่เขียนครั้งแรก เป็นการเขียนในแบบอารมณ์พาไป หลังจากที่เขียนเสร็จ จึงมาติดปัญหาที่ว่า หมอลำกลอนนี้จะใช้ชื่อว่าอะไร     ครั้งแรก ผมใช้ชื่อว่า "เตรียมใจไว้รอเจ็บ" ทำต้นฉบับ ร้องไกด์ (น่าจะเป็นกลอนแรก ที่ร้องไกด์แล้วบันทึกลงแ...
อ่านเพิ่มเติม

(ชาติพันธุ์) ลาวทรงดํา ไทยทรงดํา ลาวโซ่ง ไทยโซ่ง

-
รูปภาพ
       กลุ่มชาติไทอีกกลุ่มหนึ่งที่อยู่กระจัดกระจายทั่วประเทศไทย และเป็นกลุ่มใหญ่ที่มีวัฒนธรรมเฉพาะตน      เสฐียรโกเศศ (2509) ได้เขียนว่า “ส่ง โซ่ง ทรง” มีความหมายเดียวกันว่า กางเกงดําโซ่ง ซ่งซ่วง (ส้วง) เป็นภาษาลาวหมายถึงกางเกง ดังนั้น ลาวทรงดํา ไทยทรงดํา ลาวโซ่ง จึงหมายถึง ผู้ที่นุ่งห่มด้วยเสื้อผ้าสีดําใน ขณะที่พระบริหารเทพธานี (2480) กล่าวไว้ในหนังสือ พงศาวดารชาติไทย ตอนหนึ่งว่า “ผู้ไทยดําที่เรียกกัน แถวเมืองเพชรบุรีและราชบุรี ลาวโซ่ง คําว่าโซ่ง หมายถึง กางเกง ดังนั้นผู้ไทยดํา ก็คือลาวโซ่งดํา เพราะชอบนุ่ง กางเกงสีดํา”      หลวงวิจิตรวาทการ (2512) กล่าวไว้ในหนังสือ เรื่องค้นคว้าชนชาติไทยตอนหนึ่งว่าที่เรียกว่า ไทยทรงดํา เพราะชอบนุ่งผ้าด้วยสีน้ําเงินแก่ ซึ่งเป็นสีประจําชาติไทยมาแต่โบราณ และได้กล่าวอีกตอนหนึ่งว่า ไทยดํา เป็นเชื้อสายชนชาติไทย สาขาใหญ่สาขาหนึ่ง และเรียกผู้ไทยสาขานี้ว่าเป็นชนชาติไทยเดิมหรือ ไทยโบราณ ม.ศรีบุษรา (2530) ได้กล่าวว่า ไทยทรงดํา หรือไทยดํามีถิ่นฐานอยู่ที่ประเทศจีนตอนกลาง ซึ่งเป็น ถิ่นฐานเดิมของชนเผ่าไท ต่อมาคนไทได้อ...
อ่านเพิ่มเติม