ล้านนาเมื่อวันวาน
 |
| พระเจดีย์ประธานที่วัดเจดีย์เหลี่ยมหรือวัดกู่คำ จังหวัดเชียงใหม่ สร้างขึ้นในสมัยพญามังราย โดยใช้วิธีกระสวนแบบ (ลอกแบบ) จากพระเจดีย์วัดจามเทวี จังหวัดลำพูน |
บรรยากาศบ้านเมืองและความเป็นอยู่ของผู้คนในหัวเมืองทางเหนือของไทยเมื่อเกือบร้อยปีก่อน
ได้รับการตีพิมพ์ในนิตยสาร เนชั่นแนล จีโอกราฟฟิก อยู่เนืองๆ เช่นสารคดีเรื่อง “ตามหาไม้กระเบา” หรือ “Hunting for Chaulmoogra Tree” ในฉบับเดือนมีนาคม
ค.ศ. 1922 และอีกครั้งในสารคดีเรื่อง “จับเสือที่ป่าเมืองน่าน”
หรือ“The Warfare of the Jungle Folk” ในฉบับเดือนกุมภาพันธ์
ค.ศ. 1928
เชียงใหม่คือศูนย์กลางของอาณาจักรล้านนามาแต่พุทธศักราช
1839 ในสมัยพญามังราย ด้วยชัยภูมิลุ่มน้ำแม่ปิงที่เหมาะสม สายน้ำแม่ปิงเปรียบเสมือนสายโลหิตที่หล่อเลี้ยงบำรุงเมืองทั้งด้านความเป็นอยู่
การเดินทาง และการค้า ด้วยเหตุที่ดินแดนนี้ตั้งอยู่กึ่งกลางระหว่างไทยกับพม่า
ฉะนั้น
การได้ล้านนาเป็นเมืองประเทศราชจึงเหมาะสำหรับใช้เป็นฐานที่มั่นในการเกณฑ์กำลังคน
เสบียงอาหาร อาวุธเกื้อกูลต่อการยกทัพ
ในยุคที่มากด้วยการกรำศึกและผลัดแผ่นดินอยู่มิว่างเว้น
สองร้อยกว่าปีที่ล้านนาอยู่ในการปกครองของพม่าสิ้นสุดลงเมื่อล้านนาเข้าสวามิภักดิ์ต่อพระเจ้าตากสินแห่งกรุงธนบุรี ล่วงเข้ารัชสมัยของพระบาทสมเด็จพระพุทธยอดฟ้าจุฬาโลก แม้ว่าเชียงใหม่ซึ่งเป็นศูนย์กลางของล้านนาจะสวามิภักดิ์ต่อกรุงรัตนโกสินทร์ แต่การสร้างความเข้มแข็งของบ้านเมืองยังคงทำได้ยากยิ่ง เพราะพม่ายังรุกรานดินแดนนี้อยู่เรื่อยมา
ตำนานอันเป็นที่เลื่องลือของ “เจ้าเจ็ดตน” เจ้าผู้ครองนครที่มีความผูกพันทางสายเลือดเจ็ดพระองค์แห่งราชวงศ์ทิพย์จักราธิวงศ์ได้อภิบาลผู้คนนับหมื่นแสนในดินแดนล้านนาอย่างประนีประนอม ถ้อยทีถ้อยอาศัย ทำให้ศูนย์กลางของดินแดนล้านนาอย่างเชียงใหม่มีความเป็นปึกแผ่นและแข็งแกร่งขึ้นเป็นลำดับในฐานะเมืองหน้าด่านฝ่ายเหนือที่สำคัญของไทย
 |
| พระราชชายาเจ้าดารารัศมี ในพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว ทรงเป็นแบบอย่างของขัตติยนารี ผู้ดำรงเอกลักษณ์ของชาวล้านนาท่ามกลางธรรมเนียมของชาววังหลวงในพระนครได้อย่างสมพระเกียรติ |
เมืองเชียงใหม่ผ่านการปกครองดูแลโดยเจ้าผู้ครองนครถึง 9 พระองค์ ทว่าในสมัยเจ้าอินทวโรรสสุริยวงศ์ (เจ้าผู้ครองนครเชียงใหม่องค์ที่ 8) ตรงกับช่วงการปฏิรูปประเทศให้ทันสมัยในรัชสมัยพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว มีการสถาปนาเชียงใหม่เป็นเมืองหลักสำคัญในมณฑลพายัพ ซึ่งอำนาจในการปกครองจะขึ้นอยู่กับข้าหลวงประจำนครที่ส่งมาจากพระนคร เจ้าแก้วนวรัฐจึงเป็นเจ้าหลวงองค์สุดท้ายของนครเชียงใหม่
 |
แม้วันนี้ล้านนาจะไร้เจ้าผู้ครองนคร แต่อดีตทางวัฒนธรรมที่ยังคงปรากฏอยู่ใน 8 จังหวัดภาคเหนือตอนบนของประเทศไทยในปัจจุบัน ได้แก่ เชียงใหม่ ลำพูน ลำปาง เชียงราย พะเยา แพร่ น่าน และแม่ฮ่องสอน เป็นสิ่งที่สะท้อนได้เป็นอย่างดีว่า อาณาจักรแห่งนี้เคยรุ่งเรืองและมีความสัมพันธ์ใกล้ชิดกับกรุงรัตนโกสินทร์มากเพียงใด
เจ้าดารารัศมี เมียโปลีซี ของรัชกาลที่ 5
ความคิดเห็น
แสดงความคิดเห็น